İsrail’in teknoloji sektörü çöküyor

İsrail’in büyüyen mali açığı önemli bir endişe kaynağı haline geldi, çok sayıda ekonomik zorluğa neden oldu ve ülke içindeki bölünmeleri derinleştirdi.

İsrail’de Gazze savaşının başlamasından bu yana yaşanan ekonomik kriz hem hükümet hem de genel ekonomik ilişkileri etkiledi, özellikle teknoloji sektöründe yatırımcıların tepkisine ve şirket kapanmalarında artışa yol açtı.

İsrail’in kalkınma notundaki sürekli düşüş, ülkeyi büyük ekonomiler listesinin dışına itme tehdidi barındırıyor ve işgal altındaki Filistin kentlerini yatırım için daha az cazip hale getiriyor. Bu durum, rejimi önümüzdeki yıllarda istikrarsızlaştırabilir.

The Times of Israel’e göre İsrail Bütçe Komiseri Yogev Gradus, devam eden ve artan bütçe açığının, çözüm bulunmadığı takdirde, ekonomi için olumsuz sonuçlara yol açacağı ve özellikle yatırımcıları etkileyeceği uyarısında bulundu.

Le Figaro’da uluslararası ekonomi uzmanı olarak görev yapan Clara Galtier de bu görüşe katılarak, devam eden bütçe açığı ve krizlerin İsrail’in kalkınma notunu daha da düşüreceğini ve yatırımları ciddi şekilde etkileyeceğini belirtti.

Geçen yılın ekim ayından bu yana 46 binden fazla şirket kapandı ve bu sayının bu yılın sonuna kadar 60 bine ulaşması bekleniyor. Bu durum İsrail’e on milyarlarca dolara mal olabilir ve etkileri önümüzdeki yıllarda da devam edebilir.

İsrail’in toplam kaynaklarının yüzde 20’sini, vergi gelirlerinin yüzde 25’ini ve ihracatının yüzde 50’sini oluşturan teknoloji sektörü özellikle risk altında.

Yerel teknoloji şirketlerinin ve startup’ların yaklaşık yüzde 50’si, Gazze’de devam eden savaş, Filistin direnişinin misilleme saldırıları ve diğer cephelerden gelen tehditlere atfedilen yatırım iptallerinden mustarip.

Startup Nation Central tarafından yapılan bir anket, startup ve şirketlerin yüzde 49’unun bazı yatırım iptalleri yaşadığını ortaya koyarken, yalnızca yüzde 31’inin gelecek yıl kritik sermayeyi toplama becerilerine güvendiklerini ifade ettiğini gösterdi.

Bu sektördeki şirketlerin yaklaşık yüzde 24’ü faaliyetlerini çoktan işgal altındaki Filistin topraklarının dışına taşıdı.

İsrail hükümetinin giderlerini karşılamak için borçlanmaya bel bağlaması, daha önce görülmemiş seviyelere ulaşan yüksek faiz maliyetleriyle sonuçlandı. Bu durum, İsrail’in kredi notunun uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Moody’s, Fitch ve Standard & Poor’s tarafından düşürülmesinin ardından geldi.

Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in katma değer vergisini artırmak, sosyal yardımları ve kamu sektörü maaşlarını dondurmak ve vergi avantajlarını askıya almak gibi açığı kapatmaya yönelik politikaları iç öfkeyi körükledi.

Bu önlemlerin yerleşimcilerin memnuniyetsizliğini ateşlemesi ve tersine göçü artırması bekleniyor.

Mali açık İsrail içinde önemli anlaşmazlıklara ve bölünmelere yol açarak ülkenin iktisadi ve mali sisteminde bir yarılma yarattı. İki taraflı ticaret odalarının başkanı Dan Catarivas, iç çatışmaları ve mali politikanın netleştirilmesini talep eden merkez bankasının baskısına işaret etti.