İslam ülkelerinde Kurban Bayramı gelenekleri

Kurban Bayramı dünyanın Müslüman ülkelerinde kutlanıyor. Her ülke Kurban Bayramı’nı kutlarken kendi kültür ve geleneklerini de yansıtıyor.

Kurban Bayramı, bir iman imtihanı olarak oğlunu kurban etmesi istenen Hz. İbrahim’in hikayesini temel alır. Kur’an-ı Kerim’de, Hz. İbrahim oğlu İsmail’i kurban etmek üzereyken Allah’ın müdahalesiyle oğlunun yerine bir koç indirildiği anlatılır. Müslümanlar da bu kutsal dönemde bir hayvan keserek etini aileye, arkadaşlara ve ihtiyaç sahiplerine dağıtarak kurban ibadetlerini yerine getirirler.

Ramazan Bayramı’na benzer şekilde Kurban’da da sabah namazı ile kutlamalar başlar. Aileler ve arkadaşlar hep birlikte bir ziyafete katılmak ve birbirine hediye vermek için toplanır, bu sırada çocuklar bayram harçlıklarını alır. 

İran

İran halkı dünya müslümanları ile birlikte Zilhicce ayının 10. gününü Kurban Bayramı olarak kutluyor. Bu kutlama İran’ın farklı bölgelerinde farklı geleneklerle düzenleniyor.

Kurban Bayramı namazı, bu büyük Müslüman bayramının ritüellerinden biridir.

Yeni kıyafetler giymek, bayram ziyaretleri, aile büyüklerinin ziyaret edilmesi, yeni gelin olmuşlara hediye götürme ve ve yakın zamanda sevdiklerini kaybeden yaslı aileleri görmeye gitmek, Kurban Bayramı’nda İran halkı arasındaki diğer yaygın bayram geleneksel ve ritüellerinden biridir.

Kurban Bayramı’nda özel tatlı ve yemek hazırlanması, İran’ın farklı bölgelerinde Kurban Bayram gelenek göreneklerinden bir diğeridir.

İran’ın bazı bölgelerinde, Kurban Bayramı’nda kesilecek hayvanlar, bir iki gün öncesinden renkli kumaşlara bürünür. 

Türkiye

Bayramın ilk gününde insanlar bayram namazını kıldıktan sonra kurbanlık kesip dağıtır. genellikle yakın dostlar, akrabalar, kardeşler beraber olup bir büyükbaş hayvan kurban ederler. Bu sayede birbirleri ile ilk günden bayramlaşmış olurlar.

Bayram günleri neşeli geçer; çocuklar büyüklerinden aldıkları harçlıklarla oyuncaklara saldırır ve sokaklarda eğlenir, gençlerin bir kısmı harçlık alamasa da harçlık alanlar arkadaşlarıyla birlikte onu harcamaya koşar, büyükler hayatın akışından bir rahat nefes alıp tüm dertlerini bir kenara bırakarak sevdikleri ile hoş sohbetler eder. Her evde et pişer, eğlenceler olur. Sabahlara kadar insanlar kötülük düşünmeksizin birbirleriyle hayat dolu yaşar.

Türkmenistan

Türkmenistan’da bayram namazının ardından, kurban ibadeti yerine getirilir. Bununla beraber Türkmenistan’da Kurban Bayramı, pek çok ülkedekinden farklı olarak, bir karnaval havasında geçer. Ülkede, Kurban Bayramı’na özel konserler ve eğlenceler düzenlenir.

Kurban Bayramı gelenekleri arasında bayram boyunca ülkenin sokaklarını dolduran salıncakları vardır. Geleneksel kıyafetler ile bayramı kutlayan Türkmenistanlılar, salıncaklarda sallanarak gühanlarından arınacaklarına inanırlar.

Cezayir

Cezayir’de hala devam eden bazı Kurban Bayramı gelenekleri var. Cezayir’de kurban ibadeti genellikle üçüncü gün yerine getirilir. Aynı gün içerisinde ülkenin farklı noktalarında vatandaşlar bir araya gelerek yaşadıkları bölgelerde kalabalık sofralar kurar. Bu bayram sofralarının vazgeçilmez lezzeti ise “melfuf” ismini veridkleri geleneksel lahana sarması bir yemektir.

Kazakistan

Kazakistan, Kurban Bayramı’nı ilginç gelenekleri ile kutlayan ülkelerden birisi. İnsanlar Kurban Bayramı coşkusu ile bayram namazının ardından camilerin bahçelerinde gerçekleştirdikleri çeşitli etkinlikler ve geleneksel spor müsabakaları ile bayramı karşılıyor.

Katar

 Katara ve aspire Park gibi alışveriş merkezlerinde ve açık alanlarda interaktif gösteriler, etkinlikler ve aktivitelerle Katar’da bayram zamanlarında gerçekleştirilen çeşitli şenliklere de birçok kişi katılır.

Malezya

Malezya’da Budistler ve Müslümanlar ortak bir yaşam paylaşıyor. Bu nedenle iki farklı inancın ritüelleri de birbiri içerisinde etikileşim halinde. Örnek olarak uzun yıllardır Malezya’daki Kurban Bayramlarında, sokaklar ve kurban hayvanları çeşitleri şekillerde süslenir hatta boyanarak sergilenir.

FAS

Kurban Bayramı, Fas’ta aynı zamanda “Büyük Bayram” olarak da bilinir. Bu büyük gün için hazırlıklar, günler öncesinde başlar ve yılın en hızlı dönemidir. Onlarca insan bayram döneminde yer değiştirir. Bununla beraber Fas’ta yaşanan ekonomik gelişmeler de Kurban Bayramı’nı şekillendirir.

Hükumet, memur maaşlarını bayramdan önce yatırır ve bankalarda Kurban Bayramı’na özel krediler verir. Ancak Fas’taki en ilginç Kurban bayramı geleneği bayram gününde ortaya çıkar. Faslılar “hayır getireceğine” inandıkları için, kurbanlık hayvanların boynuzları arasına kına yakar.