İran: Varoluşsal tehdit, nükleer doktrinde değişikliğe yol açabilir
İran Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Dr. Kemal Harrazi, İran’ın nükleer doktrininde, özellikle de “varoluşsal bir tehditle” karşılaşması halinde, olası değişikliklerin ihtimal dahilinde olduğunu söyledi.
İran Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Dr. Kemal Harrazi, İsrail’in Gazze ve Lübnan’a yönelik devam eden saldırılarına ilişkin olarak ülkenin stratejik bakış açısını değerlendirirken, İran’ın savaşın genişlemesini istememekle birlikte buna tamamen hazırlıklı olduğunu söyledi.
El-Meyadin’e özel bir mülakat veren Harrazi, İran’ın bölgesel gerginliklere ilişkin tutumunu dile getirerek, ülkenin herhangi bir tırmanmaya yanıt vermeye hazır olduğunu vurgularken, savaşın daha fazla ilerlememesini de arzu ettiğini dile getirdi.
İran’ın askeri yeteneklerinin ve algılanan “varoluşsal tehditlere” karşılık olarak nükleer politikasında değişiklik yapma potansiyelinin altını çizen Harrazi, tartışmayı İran’ın jeopolitik duruşu ve ulusal egemenliğe olan bağlılığının daha geniş bağlamı içinde değerlendirdi.
Bu bağlamda Harrazi, İran’ın İsrail’e yüzlerce balistik füze fırlattığı Gerçek Vaat II Operasyonu ile caydırıcılık kabiliyetlerini sergilediğini söyledi. Ayrıca, şu anda her şeyin İsraillilere bağlı olduğunu, düşmanca eylemlerini sürdürmeyi seçmeleri halinde İran’ın da buna uygun şekilde karşılık vereceğini belirtti.
Harrazi, İran’ın nükleer doktrininde olası değişikliklere ilişkin sorulara cevaben, özellikle İran’ın “varoluşsal bir tehditle” karşılaşması halinde bu tür değişikliklerin mümkün olduğunu belirtti.
İran’ın nükleer silah üretebilecek teknik kapasiteye sahip olduğunu ve bu konuda önemli bir engelle karşılaşmadığını belirtti. Bununla birlikte, İran Lideri Seyyid Ali Hamenei tarafından yayınlanan Fetva’nın İran’ın nükleer silahlanmaya gitmesini engelleyen tek kısıtlama olduğunu vurguladı.
Üst düzey İranlı yetkili, politika değişikliklerinin füzeler için de geçerli olacağını belirtti. Harrazi, İran’ın füze kabiliyetlerinin iyi bilindiğini ve çeşitli operasyonlarda sergilendiğini kaydetti. Şu anda odaklanılan noktanın, şimdiye kadar kullanılan füzelerin menzilleri olduğunu, bu konuda Batılı ülkelerin endişelerini göz önünde bulundurduklarını belirtti.
Ancak Harrazi, Batılı ulusların İran’ın özellikle egemenliği ve toprak bütünlüğüyle ilgili endişelerini kabul etmemesi durumunda İran’ın Batılı ülkelerin endişelerini göz ardı edeceğini belirtti. Bu nedenle İran’ın füzelerinin menzilini geliştirmesi ve genişletmesinin muhtemel olduğu ifade edildi.
Boyun eğmeyen direniş: Eşit olmayan bir savaşın ortasında zafere bağlılık
Bölgedeki “eşitsiz” savaşa değinen Harrazi, el-Meyadin’e yaptığı açıklamada, “Bu savaş, etnik temizlik ve insanları yok etme eylemleri gerçekleştiren İsrail tarafından yönetiliyor ve hayatlarını, varlıklarını ve topraklarını savunanlarla savaşıyor” dedi.
Savaşın bir an önce sona ermesini umduğunu ifade eden Harrazi, İsrail’in zafer kazandığına inanarak “korkunç bir etnik temizlik” yaptığını söyledi. Harrazi, bu tür eylemlerin gerçek bir zafer olarak algılanamayacağını, aksine insan haklarının derin bir ihlali olduğunu vurguladı.
Ayrıca, İsrail’in Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) temel malzemeleri ulaştırmasını engelleyen son eylemlerinin altını çizerek, ajansın “kuşatma altındaki Gazze halkına su ve gıda sağlamak istediğini, ancak bunu yapmalarının engellendiğini” belirtti.
Üst düzey İranlı yetkili, bu hareketin “insani değerlere karşıtlığın doruk noktasını” temsil ettiğini vurguladı.
Uluslararası topluma “uyanmaları ve İsrail’e baskı yapmaları” çağrısında bulunan Harrazi, “Ne yazık ki, Avrupa ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere Batı’nın böylesine acımasız ve suçlu bir varlığı desteklemeye devam ettiğini ve eylemlerini finanse ederek ve silah göndererek savunduğunu görüyoruz” dedi.
Durumun sonuçlarının ve nihai sonucunun açık olduğunu belirtten Harrazi, “halkın iradesi ve direnişinin bastırılamayacağını” vurguladı. Hem Filistinlilerin hem de Lübnanlıların direnme, bu baskıya katlanma ve zafere ulaşılana kadar bu zulümle yüzleşme kararlılıklarının sarsılmaz olduğunu ifade etti.
İran ateşkes görüşmelerine müdahale etmiyor
Harrazi, ateşkes müzakereleri bağlamında İran’ın herhangi bir müdahalede bulunmadığını vurgulayarak, müzakere etmenin ve ateşkes anlaşmasına varmanın Lübnanlıların ve Filistinlilerin hakkı olduğunu savundu. Ayrıca, ülkesinin iki ülkenin alacağı her türlü kararı destekleyeceğini de teyit etti.
İranlı yetkili, karşı tarafın da taahhütlerine bağlı kalması koşuluyla İran’ın önceki anlaşmalarına bağlı kalmaya devam ettiğini sözlerine ekledi. Yetkili, karşı tarafın yükümlülüklerine bağlı kalmaması ve müzakerelere başlamak yerine İran İslam Cumhuriyeti’ne yaptırım uygulamaya devam etmesinden duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi.
Seyyid Hasan Nasrallah’ın mirası üzerine
Harrazi, Şehit Seyyid Hasan Nasrullah’tan bahsederek, onu İslam dünyasında önemli bir siyasi lider haline gelen “güçlü, bilge, cesur ve popüler bir figür” olarak tanımladı.
Böylesine büyük bir liderin kaybının başta Lübnan halkı olmak üzere herkes için derin bir kayıp olduğunu belirtti. Harrazi, dünya çapındaki pek çok özgürlük hareketinde büyük liderlerin kaybının ardından genellikle haleflerinin ortaya çıktığına dikkat çekti.
Harazzi, Seyyid Nasrullah’ın stratejilerinden birinin, bireyleri her düzeyde halefiyete hazırlamak olduğunu belirterek, liderlerin ve kadroların çeşitli liderlik rollerinde sorumluluk üstlenmeye hazır olduklarını belirtti.
Harrazi, bu politikanın Hizbullah’ın bugün mücadelesini tüm gücüyle sürdürmesini sağladığını vurguladı. Bu nedenle İsraillilerin Seyyid Nasrullah’ın şehadetinin ardından Hizbullah’ın çökmesi yönündeki arzularına ulaşamadıklarını belirtti. Partinin Lübnan’ı savunmaya devam ederken aynı zamanda güçlü bir siyasi varlık da sürdürdüğüne dikkat çekti.
Harrazi ayrıca, Şeyh Naim Kasım’ın siyasi arenada aktif olduğunu ve liderlik yeteneklerini ortaya koyduğunu da vurguladı.
Lübnan halkını ve Hizbullah Şura Konseyi’ni Şeyh Kasım’ı şehit lider Seyyid Nasrullah’ın halefi olarak seçtikleri için tebrik eden Harrazi, Şeyh Kasım’ın liderliğinde Hizbullah’ın görevlerini canlılıkla sürdüreceğini umduğunu ifade etti.
İran’ın dış ilişkiler stratejisi
İran-Rusya ilişkilerini ve daha geniş bölgesel dinamikleri de ele alan İranlı üst düzey yetkili ayrıca, Rusya ve Çin’in “kendilerini Batı egemenliğinden kurtarmak için yeni bir uluslararası sistem inşa etmeye çalıştıklarını” ve İran’ın da bu hedefi desteklediğini söyledi.
İran’ın da aralarında bulunduğu yükselen güçlerin, Batı sömürgeciliğinden uzak, daha demokratik bir yönetimi teşvik eden yeni bir dünya düzeninin şekillendirilmesinde önemli bir rol oynaması gerektiğini vurguladı.
Harrazi, Şanghay İşbirliği Örgütü, BRICS ve Yeni Kalkınma Bankası çerçevesinde bugüne kadar atılan adımların bu vizyonla uyumlu olduğunu açıkladı. İran’ın bu örgütlerin bir üyesi olduğunu ve yeni bir dünya düzeni kurmak için aktif olarak çalıştığını belirtti.
Harrazi ayrıca, İran ve Rusya Federasyonu arasındaki anlaşmanın hazır olduğunu ve ikili ilişkiler ve işbirliğinin tüm yönlerini kapsadığını vurguladı. Harrazi, anlaşmanın aslında Rusya’nın Kazan kentinde düzenlenen son BRICS toplantısı sırasında imzalanmasının planlandığını, ancak Rusların anlaşmanın önemini vurgulamak için ikili bir ziyaret sırasında imzalanmasını tercih ettiklerini ve bunun da yakında gerçekleşeceğini kaydetti.
Harrazi sözlerini bitirirken, bunun, İran’ın “hükümetler ve bölge ülkeleri arasındaki mevcut anlaşmazlıklar ne olursa olsun” stratejik politikası olduğunu belirtti.
İran ile bu ülkeler arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinin önemini vurgulayarak, böylece bölgede güvenliğin istikrara kavuşturulması için ortaklaşa çalışabileceklerini ifade etti.
Harrazi, tüm komşu ülkelerin İran’ın stratejik politikasının farkında olduğunu ve şu anda bu yönde hareket ettiğini açıkladı. Bu yaklaşımdan memnun olmayanların bölgesel çıkarlara hizmet etmeyen yanlı medya söylemlerini yayma yoluna gidebileceğine dikkat çekti.
Bahreyn’in tarihi ile ilgili yaptığı son çalışmasına atıfta bulunarak, bir zamanlar İran coğrafyasının bir parçası olduğunu ve İran’ın on dördüncü vilayeti olarak tanındığını belirtti. Ancak Bahreyn’in bugün bağımsız bir ülke olduğunu ve İran’ın onu resmi olarak bir Arap ulusu olarak tanıdığını söyledi.
Harrazi, bazı medya kuruluşlarının, Bahreyn’in Arap kimliğini sorguladığı yönündeki iddialarına yanıt vererek, tarihsel çalışmasında bu konuyu gündeme getirmediğini ifade etti. Bunun yerine, tamamen tarihsel bir analiz yaptığını ve bunun bazıları tarafından bir tartışma olarak yanlış nitelendirildiğini savundu. Bahreyn’in dost bir ülke ve bölgede Arap kimliğiyle tanınan bağımsız bir Arap ülkesi olduğunu ve İran’ın da bunu resmen tanıdığını bir kez daha teyit etti.