Araştırma: İnsan beyni bazı cümleleri ‘göz açıp kapayıncaya kadar’ işleyebiliyor

New York Üniversitesi’nden bilim insanları, insan beyninin bazı cümle yapılarını sadece 125 milisaniye gibi kısa bir sürede algılayabildiğini ortaya koydu. Bu süre, bir göz kırpma süresiyle neredeyse aynı.

Araştırmaya göre, beyin dil işleme sürecini kelimeleri tek tek ve sırayla anlamlandırarak değil, daha hızlı bir yapısal algılamayla gerçekleştiriyor.

Çalışmayı yöneten Prof. Liina Pylkkanen, “Dil işlemeyle ilgili teoriler genellikle kelimelerin sırayla anlaşılmasını öngörür. Ancak bu araştırma, beynimizin bazı dil yapılarını neredeyse anında algılayabildiğini gösteriyor” dedi.

Pylkkanen, bu hızlı algılamanın, beynin gramer bilgisine dayanarak gerçekleştiğini ve bazı cümle yapılarını hızlıca tanımlayabilmemizin bu bilgiyle bağlantılı olabileceğini belirtti.

Araştırmada, 36 katılımcının beyin aktiviteleri, invaziv olmayan bir tarama cihazı kullanılarak ölçüldü.

Katılımcılara üç kelimeden oluşan kısa cümleler gösterildi ve bu cümlelerin bir kelimesi değiştirilerek eşleşip eşleşmediği soruldu. Sonuçlar, özne, fiil ve nesne içeren cümlelerin (örneğin “hemşireler yaraları temizler”) katılımcılar tarafından daha hızlı ve doğru algılandığını gösterdi.

Buna karşılık, yalnızca isimlerden oluşan listelerin (örneğin “kalpler akciğerler karaciğerler”) daha yavaş algılandığı tespit edildi.

Araştırmacılar, beynin sol orta temporal korteksinde 130 milisaniye içinde bir artış tespit etti. Bu artış, tipik bir dil yapısına sahip cümlelere verilen tepkinin, daha alışılmadık dil yapılarına kıyasla çok daha hızlı olduğunu ortaya koydu.

Araştırma, dilin nasıl işlendiği konusunda yeni bilgiler sunarken, sonuçların dijital medya tasarımcıları ve reklam verenler gibi birçok alan için pratik faydalar sağlayabileceği belirtiliyor.