ABD Ortadoğu’daki üslerini güçlendiriyor

7 Ekim’den bu yana iki uçak gemisi ve ilave askerlerin ardından ABD, bölgede artan tehditlere karşı askeri üslerine yeni THAAD ve Patriot Hava Savunma Sistemleri konuşlandırma kararı aldı. Peki, nerelerde ABD üssü var? Hangi ülkede kaç asker bulunuyor?

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye düzenlediği saldırılara en büyük destek Washington yönetiminden geldi. Tel Aviv’de İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile ilk buluşan lider de Joe Biden oldu.

ABD’nin İsrail’e desteği sadece bununla sınırlı kalmadı. İki uçak gemisini bölgeye sevk eden ABD, İsrail’in Gazze’ye düzenleyeceği olası kara saldırısına da destek verecek. Öyle ki, meskun mahal operasyon deneyimi olan komutanları İsrail’e gönderiyor.

İsrail’de görev yapan Amerikalı komutanların başında daha önce Irak’ın Felluce kentinde düzenelenen operasyonlarda görev yapmış Korgeneral James Glynn bulunuyor. Hepsinin ortak yanı terör örgütü DAEŞ ile mücadele geçmişlerinin olması.

Glynn’ın bir önceki görevi, ABD Özel Kuvvetlerinin uluslararası terörle mücadele birimi olan Ortak Özel Harekat Komutanlığı komutan yardımcılığıydı.

Glynn, İsrail ordusuna danışmanlık veren, ismi resmen duyurulan tek muvazzaf subay. Ekibindeki diğer subayların kaçının emekli, kaçının muvazzaf olduğu konusunda ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) kesin bilgi vermekten kaçınıyor.

Öte yandan İsrail kara saldırısına hazırlanırken ABD de bölgedeki varlığını artırma yoluna gidiyor. 

Pentagon, artan saldırıların ardından bölgedeki askeri üslerine yeni THAAD ve Partiot Hava Savunma Sistemleri sevk edileceğini duyurdu.

Washington,  son haftalarda Ortadoğu’ya iki uçak gemisi, destek gemileri ve yaklaşık 2 bin deniz piyadesi dahil olmak üzere, önemli sayıda deniz gücü göndermişti.

ABD’nin Ortadoğu’daki askeri varlığı 

ABD’nin bölgedeki askeri varlığına ilişkin açık kaynaklardan derlenen verilere göre, Washington’ın Ortadoğu’daki 11 ülkede toplam 46 askeri üssü bulunuyor.

Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından 1991’deki Birinci Körfez Savaşı’ndan bu yana Ortadoğu’da geniş bir askeri üs ağına sahip olan ABD’nin bölgedeki üsleri arasında, Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü, Bahreyn’deki 5. Filo, 15 bini aşkın ABD askerinin konuşlandığı Kuveyt’teki 3. Amerikan Ordusu Karargahı ve yaklaşık 5 bin askerin konuşlandığı Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki (BAE) Ez-Zafra Hava Üssü yer alıyor.

 ABD, 9 yıldır krizin pençesinden kurtulamayan Suriye’de ise 18 askeri üsse sahip.

Ortadoğu’daki ABD askerlerinin tam sayısının ne olduğu belli olmamakla birlikte Pentago’a göre, Ortadoğu’nun 11 ülkesinde yaklaşık 54 bin ABD askerinin bulunduğu belirtiliyor. ABD’nin askeri varlık bulundurduğu Ortadoğu ülkeleri; Katar, Bahreyn, Kuveyt, Suudi Arabistan, BAE, Mısır, İsrail, Suriye, Ürdün, Irak ve Umman olarak sıralanıyor.

ABD’nin bölgedeki en büyük üssü Katar’da

ABD’nin bölgedeki en büyük askeri üssü olarak bilinen Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü, 1996 yılında 1 milyar dolara inşa edildi. Başkent Doha’nın 30 kilometre güneybatısındaki El-Udeyd Hava Üssü’nde ABD, çoğunluğu hava kuvvetlerine mensup 10 binden fazla asker bulunduruyor. ABD, Katar’da ayrıca Es-Seyliye Kampı adı verilen bölgede de ABD ordusunun ortak ekipmanlarının muhafaza edildiği bir üsse sahip bulunuyor.

Bahreyn 5. Filo’ya ev sahipliği yapıyor

Bahreyn’de Ortadoğu’daki en büyük deniz gücü sayılan 5. Filo’ya sahip ABD ordusu, ayrıca bu ülkedeki Şeyh İsa Hava Üssü ile Muharrak Hava Üssü’nü de işletiyor. ABD’nin Bahreyn’deki üslerinde 7 binden fazla asker konuşlanıyor.

Operasyon alanı Basra Körfezi, Umman Körfezi, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu olan 5. Filo, yaklaşık 2,5 milyon kilometrekarelik su alanını kapsıyor.

Hürmüz Boğazı, Süveyş Kanalı ve Babu’l Mendeb Boğazı’nda üç stratejik nokta da 5. Filo’nun görev alanı içerisinde. Bahreyn’in başkenti Manama’da yer alan üste, 4 binden fazla askerin görev yaptığı, bir uçak gemisi, denizaltılar ve çok sayıda savaş uçağının bulunduğu belirtiliyor.

Basra Körfezi’nde gerginliğin tırmanmaya devam etmesi durumunda, ABD’nin Bahreyn’de konuşlu 5. Filo’sunun İran’la sıcak çatışmaya girmesinden endişe ediliyor.

En çok ABD askeri Kuveyt’te

Körfez’de en çok ABD askerinin konuşlandığı ülke olarak Kuveyt öne çıkıyor. ABD 1991’deki Birinci Körfez Savaşı’ndan bu yana Kuveyt’le Savunma İşbirliği Anlaşmasını sürdürüyor. Bu sayede Kuveyt, “NATO dışında ABD müttefiki” statüsüne sahip bulunurken ABD ordusu da bu ülkede askeri güçler bulundurma imkanı elde ediyor.

Kuveyt’te Arifcan Kampı, Ali el-Salem Hava Üssü, Ahmed el-Cabir Hava Üssü, Buehring Kampı ile Vatansever Kampı’ndaki 5 üsteki Amerikan askerlerinin sayısı 10 bini aşıyor.

Umman’daki RAFO Masirah, RAFO Thumrait, El-Musenne Hava Üssü’nde konuşlu Amerikan askerlerinin sayısı ise tam olarak bilinmiyor. Umman’daki Dukm Limanı ile Salalah Limanı da ABD donanması tarafından aktif şekilde kullanılıyor.

Suudi Arabistan’daki İskan Köyü Yerleşkesi

Körfez’in en büyük ülkesi Suudi Arabistan’da ise şu anda ABD’ye ait askeri üs bulunmuyor. Başkent Riyad’daki “Prens Sultan Hava Üssü”, ABD’nin bölgedeki önemli üslerinden biri sayılıyordu ancak ABD, 2003 yılında buradaki askerlerini Katar’a çekerek, Suudi Arabistan’daki varlığını sonlandırmıştı.

Buna rağmen Riyad’ın 20 kilometre güneydoğusunda yer alan İskan Köyü Yerleşkesi adı verilen bölge, Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları Modernleştirme Programı ve ABD’nin Suudi Arabistan’daki Askeri Eğitim Misyonu gibi projelerde görev alan Amerikan askerlerine ev sahipliği yapıyor.

BAE’deki askeri üste 3 bin 800 ABD askeri konuşlu

ABD, BAE’de savunma işbirliği anlaşması kapsamında yaklaşık 5 bin askeri personel bulunduruyor.

Washington ile yakın ilişkilere sahip Körfez ülkesi BAE, ABD’nin Afganistan’daki askeri operasyonlarına da destek sağlıyor.

Ez-Zufra Hava Üssü’nde yaklaşık 3 bin 800 asker bulundurduğu tahmin edilen ABD’nin 2017’ye kadar bu üssü kullandığı bilinmiyordu. ABD donanması da uçak gemilerinin yanaşabileceği kapasitedeki Cebel Ali Limanı’nı kullanıyor.

ABD’nin Irak’ta 9 askeri üssü bulunuyor

Saddam Hüseyin rejimini devirmek için Mart 2003’te Irak’ı işgal eden ABD’nin bu ülkede bilinen 9 askeri üssü var. ABD, 2011’de Irak’tan çekilse de buradaki varlığını söz konusu askeri üslerle güçlendirdi. ABD’nin Irak’ta hali hazırda yaklaşık 5 bin askeri bulunuyor.

ABD, Uluslararası Bağdat Havalimanı’daki Victory Askeri Üssü’nün yanı sıra buranın Taci bölgesinde de eğitim amaçlı olan Taci Askeri Üssü’ne sahip. Ülkenin batısındaki Enbar’da Habaniyye ve Aynü’l Esed adlı iki askeri üssü daha bulunan ABD, özellikle 2014 yazında DEAŞ saldırıları sırasında bu üsleri aktif şekilde kullanmaya başlamıştı.

Amerikan askerleri, Salahaddin vilayetindeki Beled Hava Üssü’nü de kullanıyor.

Irak’ı işgal eden ABD, Kerkük’teki K1 Askeri Üssü’nün yanı sıra ülkenin ikinci büyük kenti Musul’da da askeri üslerle varlık gösteriyor. ABD güçleri Musul’da Kayarra (Geyyara) Askeri Üssü’nde bulunuyor.

Erbil’de 2 ABD askeri üssü

Trump’ın Suriye’den asker çekme kararının ardından gündeme gelen Erbil’deki Harir Hava Üssü de ABD güçlerinin bulunduğu üsler arasında yer alıyor. ABD’nin Uluslararası Erbil Havalimanı’nında da bir askeri üssü söz konusu.

ABD, Erbil’de 2015’ten beri tamamen kontrolüne aldığı Harir Hava Üssü’nü önce pistini genişletip daha sonra aktif şekilde kullanmaya başladı. Erbil’deki Harir, Irak’ın diğer bölgelerine göre DEAŞ tehdidinin çok az olduğu bir bölgede bulunması sebebiyle ABD için oldukça güvenli bir üs olarak görülüyor.

Güvenli olmasının yanı sıra Suriye’nin kuzeyi ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ni (IKBY) birbirine bağlayan Fişhabur Sınır Kapısı’na sadece 227 kilometre mesafede yer alan Harir, ABD’nin Irak’ın kuzeyinde Suriye sınırına en yakın noktadaki askeri üssü konumunda.

Mısır, Ürdün ve İsrail’deki askeri üsler

ABD’nin Mısır’ın başkenti Kahire’nin batısında da hava üssü bulunuyor. ABD Hava Kuvvetleri, buradaki üssü yakıt ikmali için kullanıyor. ABD’nin bölgede herhangi bir askeri harekatta, Mısır’da bulunan limanları da kullanarak, deniz güçlerinin yerlerini değiştirebileceği ifade ediliyor.

ABD’nin Ürdün ile de güçlerinin buradaki askeri tesisatları ve hava kuvvetlerinin havalimanlarını kullanabilmesi için anlaşma imzaladığı biliniyor. ABD güçleri, Ürdün’deki Muvaffak el-Salti (Mavi Hava Üssü) Askeri Hava Üssü’nü kullanıyor.

ABD’nin bölgedeki en yakın müttefiki İsrail’in güneyinde de 2 askeri üssü söz konusu. Buradaki askeri üste, füze saldırılarına karşı geliştirilmiş teknoloji ile donatılmış ABD askeri savunma sistemleri yer alıyor.

ABD Suriye’de krizin başlangıcından sonra 18 üs inşa etti

ABD, terör örgütü PKK/PYD ile birlikte Suriye’nin kuzeyi ve kuzeydoğusundaki geniş alanı işgal altında tutarak, söz konusu bölgede 18 üs ve askeri noktalarda 2 bin civarı personel bulunduruyor.