Yeryüzü Doktorları Yemen’deki en büyük sorunun açlık krizi olduğunu açıkladı

Yemen’de savaştan ve insani krizden etkilenenler için sağlık ve gıda yardımı çalışmaları yürüten Yeryüzü Doktorları (YYD), ülkedeki sivillerin karşılaştığı en büyük sorunun açlık krizi olduğunu açıkladı.

Yemen‘de yürüttükleri faaliyetlerle ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan YYD Proje Koordinatörü Ahmet Fatih Ceyhan, ilk defa 2011 yılında Yemen yerel sağlık otoritelerinden gelen talep üzerine ülkeye giderek çalışmalara başladıklarını ifade etti.

İlk aşamada Yemen’deki insanların ihtiyaç analizlerinin yapıldığını ve bu bağlamda bir çalışma programı oluşturulduğunu söyleyen Ceyhan, Yemen’de savaş öncesi var olan krizlerin savaşla birlikte had safhaya ulaştığına işaret etti.

Silahlı çatışmalar başta olmak üzere, açlık ve hastalıkların Yemen’i dünyanın en ciddi insani kriz yaşanılan ülkesi durumuna getirdiğine vurgu yapan Ceyhan, “Son verilere göre, Yemen’de iç göçe maruz kalan 3.3 milyon insan bulunmaktadır. Yemen nüfusunun %60’ı açlıkla mücadele etmekte, 8.5 milyonu sağlıklı gıda temininde endişe verici boyutlarda zorluklar yaşamaktadır.” ifadelerini kullandı.

Açlık krizinden etkilenenler arasında 2 milyon çocuk bulunuyor

Ceyhan, Yemen’de açlık krizinden etkilenenler arasında 2 milyon çocuğun bulunduğunu ve 1.14 milyon hamile ve emziren annenin ileri düzey beslenme yetersizliği problemiyle karşı karşıya olduğuna dikkati çekti.

Yemen’de yürüttükleri projeleri ihtiyaçlar doğrultusunda şekillendirdiklerini belirten Ceyhan, “Yemen’de yürütmüş olduğumuz sağlık projeleri, krizden en fazla etkilenen çocuklar ve anneler başta olmak üzere bölgede yaşanılan insani dramı iyileştirmeyi amaçlamaktadır.” ifadelerine yer verdi.

Ceyhan, Yemen’e gönüllü sağlık ekiplerinin gönderildiğini ve söz konusu ekiplerin bugüne kadar yürüttükleri çalışmalar neticesinde binlerce hastayı muayene ve tedavi ettiğini ayrıca gerekli durumlarda hastalara ilaç desteği sağladığını aktardı.

Yemen’deki yerel kapasitenin gelişimine katkı sağlamak amacıyla sağlık alanında eğitimler ve kongreler vermek gibi kalıcı projelerin yanı sıra, kirli suların kullanımı sebebiyle yaşanan kolera salgını krizinde hijyen kitleri ve su arıtma tabletleri dağıtımı gibi acil çözüm odaklı yaklaşımlara da başvurduklarını kaydeden Ceyhan, “Ayrıca 2016 yılında açılan beslenme sağlığı merkezleri de gıda krizinden etkilenenlere destek sunmak için aktif olarak hizmet vermeye devam etmektedir.” ifadelerini kullandı.

Ceyhan, Yemen’de en acil çözülmesi gereken insani sorunların başında açlık krizinin geldiğine dikkati çekerek, “Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına göre, 29 milyon olan Yemen nüfusunun %60’ı beslenme yetersizliğiyle karşı karşıya. Açlık bağışıklık sistemini zayıflatarak diğer hastalıklara karşı da kişileri savunmasız hale getirmekte ve en çok da 5 yaş altı çocuklar ile hamile ve emziren anneleri etkilemektedir.” ifadelerine yer verdi.

“10 binden fazla kişiyi tedavi ettik”

YYD’nin bu krizin aşılması için çalışmalara 2016 yılında 4 beslenme sağlığı merkezi açarak başladığını aktaran Ceyhan, “şu an Aden ve Hadramevt şehirlerinde faal olan beslenme sağlığı merkezlerinde, açlık sebebiyle sağlık sorunları yaşayan kişilerin tedavi edildiğini ve 80 binden fazla muayene, 10 binin üstünde beslenme tedavisi gerçekleştirildiğini” kaydetti.

Ceyhan, beslenme sağlığı merkezlerinde tedavilerin 3 ila 6 ay arasında sürdüğünü belirterek şöyle devam etti:

“Tedavide özel terapötik gıdalar kullanılıyor ve hasta düzenli olarak takip ediliyor. Tedavi sonucunda anormal kilolara düşmüş, kimi zaman hayati tehlikesi bulunan ve çoğu da 5 yaşın altında olan hastalar normal kilolarına döndürülüyor. Ayrıca mobil ekiplerimiz, kliniğe gelme durumu olmayan hastaları evlerinde de ziyaret ediyor.”

 Beslenme yetersizliği yaşayan 400 bin çocuğun durumu kritik

Ceyhan, “Yemen’de yüz binlerce çocuk beslenme yetersizliğine bağlı şiddetli akut malnutrisyon (beslenme yetersizliği sebebiyle yaşanan klinik durum) yaşıyor. Bu sayı 2 milyon olarak belirtiliyor, özellikle 5 yaşın altındaki 400 bin çocuğun durumu ise kritik noktada. Maalesef çocukların hepsi tedavi şansı bulamıyor ve bazıları hayatını kaybediyor.” dedi.

Bugüne kadar birçok çocuğun, sağlık hizmetlerinde bulunan diğer kurumların bir çoğundan farklı olarak tıbbi beslenme tedavisi hizmeti veren YYD’nin beslenme merkezlerinde hayata tutunduğuna işaret eden Ceyhan, “Bunlardan birisi 2,5 yaşındaki Abid bebek. Abid, şiddetli bir beslenme yetersizliği yaşıyordu ve sadece 6,6 kiloydu. Yani Abid’in kilosu, normal kiloda olan yaşıtlarının neredeyse yarısı kadardı. Abid, Aden’deki merkezde 6 aylık özel terapötik gıdalarla sürdürülen beslenme tedavisin sonucu çok şükür 11,7 kiloya ulaştı.” dedi.

Tedavi sonrası sağlığına kavuşarak birer başarı hikayesine dönüşen çocuklar arasında 12 aylık Fatıma Bessam ve 10 aylık Ahmed Salah gibi daha küçük yaştakilerin de olduğunu aktaran Ceyhan, şöyle devam etti:

“Fatıma şiddetli iştahsızlık ve tekrarlayan hastalıkları ile birlikte sağlıklı büyüyemiyordu. Fatima, Hadramevt’teki Al-Nassar Beslenme Sağlığı Merkezinde tedavi olmaya başladı. Artık normal bebekler gibi sağlıklı büyüyor, eskisi gibi hasta olmuyor ve oyunlar oynayabiliyor. Ahmed Salah ise henüz 10 aylık olan bir bebek. Şiddetli iştahsızlık ve kilo kaybı yaşıyorken merkezimizde aldığı tedavi ile bir ay içinde sağlığına kavuştu.”

Güvenlik sorunu hizmet ulaştırılmasını engelliyor

Ceyhan, Yemen’deki iç savaş sebebi ile YYD’nin yürüttüğü çalışmalarda karşılaştıkları en büyük sorunun güvenlik olduğuna dikkati çekerek, ülkedeki altyapı eksikliğinin Yemen’de çalışmaları daha da zorlaştırdığını belirtti.

Sağlık ve eğitim gibi temel hizmetlerin birçok bölgede sunulamaz hale geldiğini ve ülkede bulunan sağlık merkezlerinin çoğunun, hava saldırıları neticesinde kullanılamaz durumda olduğuna işaret eden Ceyhan, iç savaş öncesinde de aksaklıklar bulunan sağlık altyapısının savaşla birlikte tam manasıyla çökmüş durumda olduğunu ayrıca savaş sebebiyle, birçok bölgeye hizmet götürmek, ülkeye giriş çıkış, insani yardım malzemesi temininde büyük güçlükler yaşandığını ifade etti.

Yemen’de devam eden iç savaş ve bunun beraberinde getirdiği güvenlik problemleri nedeniyle ülkenin tüm bölgelerinde faaliyet göstermenin mümkün olmadığına işaret eden Ceyhan, “Şu an bölgede bulunan yerel partnerimizin de aracılığı ile Marib, Lahic, Aden, Hadramevt, Taiz ve Hudeyde illerinde faaliyet göstermekteyiz.” dedi.

Ceyhan, “Bunlarla birlikte, Yemen’in hemen her bölgesinde metrelerce, belki kilometrelerce süren çöplerle karşılaştık. Temiz su ihtiyacı yeterli olarak karşılanamadığından çöp birikintilerinin yol açtığı zararlar bertaraf edilemiyor, bu nedenle kolera, difteri, sıtma gibi bulaşıcı hastalıklar yayılıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Çok basit ve temel hijyen unsurlarının ve sağlık hizmetlerinin yokluğu sebebiyle, büyük salgınlara ve ölüme varan trajik durumlara sebebiyet verdiğini aktaran Ceyhan, “Ülkede sağlık tesislerinin yarısı hizmet veremez durumda. Mültecilerin sayısı gittikçe artıyor, eğitim ve diğer kamu hizmetlerinde aksamalar yaşanıyor. Kısacası devam etmekte olan çatışma ve savaş ortamı gündelik yaşamı her yönüyle etkiliyor denebilir.” şeklinde konuştu.

“Biz şu an bu röportajı yaparken de orada insanlar hayatını kaybediyor”

Yemen’in savaş sebebi ile yaşadığı krizin topluma bir çok yönden yansımaları olduğuna değinen Ceyhan,”Yemen’de ihtiyaçların nasıl giderileceği konuşuluyor ama insani krizin nasıl ortadan kaldırılabileceği konuşulmuyor, buna inanç çok azalmış. Devlet vergi toplayamıyor, maaş ödeyemiyor, kamusal hizmetleri sunamıyor. Çöpler toplanmıyor, şehrin her yeri çöp yığını. Musluklardan temiz içme suyu akmıyor.” ifadelerine yer verdi.

Ceyhan, “Yemen ile ilgili en büyük sıkıntı aslında insanların açlıktan ölmesi. Biz şu an bu röportajı yaparken de orada insanlar hayatını kaybediyor.” diye konuştu.

Savaş, malzeme ve ekipman tedarikini de zorlaştırdı

Türkiye’den giden gönüllü sağlık ekiplerinin 2015’e kadar Yemen’e tıbbi malzeme götürebildiklerini ancak iç savaşla birlikte ülkeye yapılan insani yardımların sadece Birleşmiş Milletler Kurumları ve bölgede bulunan yerel sivil toplum kurumları aracılığıyla gerçekleştirilmeye başlandığını söyleyen Ceyhan, YYD’nin gıda ve tıbbi ekipmanların tedarikini bölgede sıcak temas kurduğu yerel STK’lar vasıtasıyla gerçekleştirdiğini aktardı.

Yemenlilerin STK’lardaki söz konusu gıdaya ulaşamamasının sebebine değinen Ceyhan, şunları söyledi:

“Ülkede sürmekte olan iç savaş ve beraberinde gelen güvenlik zafiyetleri Yemen halkının bir yerden bir yere seyahat etmesini güçleştirmekte, Yemenlilerin temel ihtiyaç malzemelerine ulaşmasında zorluklar oluşturmaktadır. Ayrıca, bölgede 2015 öncesinde var olan ekonomik sorunlar iç savaşla birlikte had safhaya çıktı. Ayrıca pazara sınırlı oranda yapılabilen malzeme arzı, fiyatların yükselmesine neden olurken, savaş Yemen halkının alım gücünü düşürdü.” 

YYD 2016’dan bu yana yaklaşık 190 bin Yemenliye yardım eli uzattı

Ceyhan, YYD’nin 2016’da bu yana beslenme sağlığı projeleri kapsamında toplamda 83 bin 427, gönüllü sağlık ekibi projeleri kapsamında 2 bin 553, Ramazan ve Kurban Bayramlarında 97 bin olmak üzere toplamda 189 bin 960 kişiye yardım ulaştırdığını belirtti.

İnsani yardım alanında Yemen ile Türkiye’nin ilişkilerini de değerlendiren Ceyhan, “İki ülke arasında tarihten gelen bağlar nedeniyle Türkiye merkezli birçok kurum imkânlar dahilinde Yemen’e insani yardım faaliyetlerini yürütmektedir. Bu yardımlara mukabil Yemen halkı Türkiye’ye büyük bir teveccüh ve muhabbet beslemekte ve bu anlamda büyük beklentiler barındırmaktadır.” ifadelerini kullandı

KAYNAK: AA.com.tr