Türkiye’de Güney Kafkasya Oturumu
İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Seyyid Abbas Irakçi, Güney Kafkasya toplantılarının üçüncü turuna katılmak üzere heyet başkanlığında İstanbul’a gitti.
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Güney Kafkasya bölgesel işbirliği toplantısı kapsamında 18 Ekim Cuma günü Azerbaycan Cumhuriyeti, İran, Rusya ve Ermenistan dışişleri bakanlarını İstanbul’da ağırlıyor.
Bu toplantının yapılmasının en önemli amacı Güney Kafkasya’da istikrarın sağlanmasına ve refahın artmasına yardımcı olmaktır. Bu bölge Azerbaycan Cumhuriyeti, Ermenistan ve Gürcistan ülkelerini kapsıyor ve İstanbul’daki toplantıda Gürcistan Dışişleri Bakanı’nın bulunmadığı görülüyor. Ancak Güney Kafkasya ile ilgili en önemli husus, Erivan hükümetinin Bakü’den defalarca talep ettiği Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasında barış anlaşmasının imzalanmasıdır.
İstanbul’daki Güney Kafkasya toplantısının bölge ülkelerinin sorunlarının diyalog yoluyla çözülmesinin önemini vurguladığı göz önüne alındığında, bu toplantının Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasında barış anlaşmasının imzalanmasının hızlandırılmasına yardımcı olabileceği görülüyor. Güney Kafkasya’daki gelişmelere dahil olan ülkelerin işbirliğini etkileyen noktalardan biri de, bu ulaşım yollarının nasıl kullanılacağı konusunda genel bir fikir birliğinin oluşturulamadığı özellikle transit yollara ilişkin her üyenin hedeflerinin peşinde koşmasıdır. Çünkü bazı geçiş yollarının uygulanmasının bölgedeki bazı ülkelerin ulusal egemenliklerini etkileyebileceği veya o ülkenin topraklarının bir bölümünün yani Ermenistan’ın ayrılmasına yol açabileceği yönünde ciddi endişeler var.
Bu nedenle şu anda Güney Kafkasya’da en önemli tartışma konusu olan transit yolları gibi alanlarda işbirliğinin artırılmasına yönelik kararlılığın bölge ülkeleri tarafından vurgulanması ve onaylanması gerekmektedir. Çünkü örneğin Ermenistan’daki transit yolların yabancı şirketlerin acenteleri tarafından kontrol edilmesi yönünde bir talep de var ki bu da bölge ülkelerinin ulusal egemenliğine açık bir müdahaledir.
Bu nedenle Güney Kafkasya toplantıları etkili olabilir ve ulaşım ve enerji dahil olmak üzere, ciddi bir uzlaşı sağlandığında bölgenin sorunlarının çözümüne yardımcı olabilir. Her halükarda herhangi bir kalkınma programını hayata geçirme çabası, bölgenin kalıcı barış ve istikrara ihtiyacı var.
Bu nedenle İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi, Türkiye’ye gelişinde, Lübnan’daki çatışma tehlikesi, mülteciler ve savaşın Ortadoğu’ya yayılma ihtimalinin tartışılması konusunda bölgede ortak bir anlayış bulunduğunu vurguladı. Bölgedeki mevcut durum ve Siyonist rejimin Lübnan’a yönelik saldırıları, Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılar ve bölgedeki tehlikeli koşullar dikkate alınarak Irakçi, bölge ülkeleriyle istişarelerde bulundu.
Kuşkusuz İstanbul’daki Güney Kafkasya toplantısı bu konudaki istişarelerin devamı için iyi bir fırsat olacaktır. Çünkü Irakçi’ye göre bu konu şu anda büyük bir endişe kaynağı ve bir dizi diplomatik faaliyet de bu durumla başa çıkmayı, gerilimin artmasını önlemeyi ve bölgedeki durumu kontrol altına almayı amaçlıyor. İran İslam Cumhuriyeti açısından, bölgesel sorunların barışçıl yollarla çözülmesi ve bölgeye barış ve istikrarın getirilmesi gerektiği, dolayısıyla Güney Kafkasya Zirvesi’nin uzman toplantılarının bu doğrultuda İstanbul’da yapıldığı belirtiliyor.
